Làng kháng chiến” Vực Quành kêu cứu

(Cadn.com.vn) - Dù  có sự đồng thuận của UBND tỉnh Quảng Bình thế nhưng hơn 6 năm trôi qua mà Khu du lịch sinh thái - văn hóa Vực Quành vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) và không hề nhận được chính sách ưu đãi nào. Từ đó phát sinh nhiều hệ lụy khó lường và khu tái hiện làng kháng chiến này cũng như “ông già kỳ lạ”- chủ nhân của Khu di tích -  đang héo mòn theo thời gian. Tái hiện khu làng kháng chiến Cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc vĩ đại của quân và dân ta đã đi qua 35 năm. Trên cả nước nói chung và tỉnh Quảng Bình nói riêng, có biết bao di tích lịch sử quan trọng cần được lưu giữ và bảo vệ. Có người vốn không sinh ra trên mảnh đất Quảng Bình, nhưng mang trong mình mối duyên nợ với Quảng Bình đã đến mảnh đất nắng gió này để thực hiện ước muốn ấy. Từ năm 2003 (gần 30 năm sau ngày đất nước thống nhất), ông Nguyễn Xuân Liên (người Hà Nội gốc) gác lại chuyện gia đình và cuộc sống sung túc, an nhàn ở thủ đô để khăn gói vào Quảng Bình chọn vùng đất thuộc xã Nghĩa Ninh-TP Đồng Hới dựng làng kháng chiến nhằm tái hiện lại thời kỳ chiến tranh giải phóng đất nước. Ý tưởng tốt đẹp ấy của ông ban đầu gặp không ít khó khăn, nhưng không hề làm ông nản chí. Gặp người tri kỷ, ông thổ lộ: “Cả đời mình mắc nợ với mảnh đất này”. Nói thế là bởi trong thời kỳ chiến tranh ông được điều động vào mảnh đất tuyến lửa Quảng Bình làm công tác y tế, chăm sóc sức khỏe cho cán bộ chiến sĩ và nhân dân. Trong những năm tháng đầy gian khổ ấy, người dân Quảng Bình đã yêu mến, che chở và đùm bọc ông và biết bao đồng đội của ông. Vì vậy ý tưởng tái tạo làng kháng chiến tại mảnh đất đã một thời gắn bó máu xương nhằm lưu giữ những hiện vật thời chiến tranh để các thế hệ con cháu vẫn thấy được một thời hào hùng của cha ông đã thôi thúc ông thực hiện. Cùng với đôi vợ chồng trẻ tốt bụng, ông Liên đã bôn ba khắp nơi để sưu tầm hiện vật, tìm mua những trang vật dụng gắn liền với đời sống sinh hoạt sản xuất của người dân như khung nhà rường, chiếc cày bừa, máy xay lúa, cái nôi mây, bao bố (loại bao tải to dùng đựng lúa gạo)...; những vật dụng, vũ khí dùng để chống lại quân giặc như thùng đựng đạn, thùng phuy xăng dầu và cả những thiết bị, vũ khí của giặc như cây nhiệt đới, bom tạ... Lặn lội, cần mẫn sưu tầm, cần mẫn từng nhát cuốc phát hoang, dựng nhà,... như con ong chăm chỉ không quản ngại khó khăn, mưa nắng dần dà ngôi làng kháng chiến của ông Liên cũng đã thành hình. Thấy được thành quả bước đầu, ông quên hết chuyện cả đôi bàn tay rướm máu bỏng rát, quên hết những trận cảm liệt giường để tiếp tục lao vào công việc. Để đến nay ông đã làm xong 14 ngôi nhà kháng chiến, tất cả được bố trí gần như nguyên bản theo các dạng: nhà ở, nhà trẻ, hầm bí mật, hầm chữ A, trường học bí mật, trạm y tế... Quả là một kỳ tích! Kể từ khi bắt đầu xây dựng đến nay, rất nhiều  đoàn khách trong, ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu và học tập, đặc biệt là đoàn thanh niên Việt kiều. Trong sổ lưu niệm của khu du lịch có nhiều đoạn ghi cảm tưởng rất xúc động của nhiều vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành từ T.Ư đến địa phương khi đến tham quan. Năm 2005, Tổng Cục Du lịch đã tặng bằng khen cho ông Liên. Tháng 6- 2006, UBND tỉnh Quảng Bình có thư cảm ơn ông Nguyễn Xuân Liên vì đã giúp tỉnh đón tiếp, tổ chức chuyến thăm của Đoàn Tùy viên quân sự các nước.  Khu làng chiến tranh đã bị đốt cháy 2 lần. Lời khẩn cầu từ Vực Quành... Cho đến giờ, công sức và tiền của ông Nguyễn Xuân Liên bỏ ra để tái lập ngôi làng kháng chiến Vực Quành quả là không nhỏ chút nào. Đó là chưa kể biết bao nước mắt và cả máu của ông Liên đổ xuống để có được ngôi làng toàn vẹn, kỳ tích như hôm nay. Lúc mới vào, ông đã bỏ tiền ra mua gom đất rừng của các hộ dân, sau đó thành lập Cty cho đúng tư cách pháp nhân và lập dự án đầu tư theo đúng trình tự. Theo hồ sơ ông Liên cung cấp thì giấy tờ, thủ tục cần thiết cho việc cấp GCNQSDĐ đã đầy đủ, thậm chí có nhiều văn bản chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh Quảng Bình được ông nộp cùng (có giấy biên nhận). Ngày 17-11-2004, UBND tỉnh Quảng Bình đã ra QUYếT định 3931/QĐ-UB phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng khu du lịch sinh thái - văn hóa Vực Quành tại xã Nghĩa Ninh, TP Đồng Hới với diện tích 13,52 ha do chính ông Phan Lâm Phương lúc đó làm Chủ tịch tỉnh ký duyệt. Tiếp theo, ngày 22-12-2004, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình Phạm Thị Bích Lựa (nay đã nghỉ hưu) ký Quyết định 1790/UB chấp thuận dự án đầu tư khu du lịch sinh thái-văn hóa Vực Quành của Cty TNHH Đại Đồng, Cty được hưởng các chính sách ưu đãi đầu tư của Chính phủ và tỉnh. Trước đó, ngày 19-4-2004, UBND tỉnh Quảng Bình đã có công văn yêu cầu UBND TX Đồng Hới (cũ) và các ngành chức năng tạo mọi điều kiện, hướng dẫn giúp đỡ để ông Liên hoàn chỉnh thủ tục cấp GCNQSDĐ, tránh gây phiền hà ách tắc. Ông Liên bên căn hầm tránh đạn được làm ngay trong nhà dân.  Ngày 1-6-2006, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình Phan Lâm Phương tiếp tục ký công văn gửi Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, Chủ tịch UBND TP Đồng Hới yêu cầu phối hợp với các ngành, địa phương cơ sở liên quan kiểm tra giải quyết dứt điểm về thủ tục đất đai và có những chính sách hỗ trợ theo đúng quy định.  Thế  nhưng không hiểu vì sao các đơn vị liên quan vẫn không chịu thi hành. Thậm chí ngày 5-9-2008, bà Hoàng Thị Lệ Bình - Phó GĐ Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất TP Đồng Hới đã ra VĂN bản số 22/ĐKQSDĐ báo cáo sự việc với nhiều nội dung không chính xác gây khó khăn cho việc cấp GCNQSDĐ đối với KHU du lịch sinh thái – văn hóa Vực Quành. Từ  những tắc trách khó hiểu này đã gây ra không ít hệ lụy cho khu làng chiến tranh và cá nhân ông Liên. Điển hình là vào năm 2008, một căn nhà rường với rất nhiều hiện vật quý giá bị đốt cháy rụi; tháng 7-2009, một lán chứa hiện vật là 30 thùng đựng đạn cũng bị đốt cháy. Đất đai bị lấn chiếm, cá nhân ông Liên thì bị đe dọa. “Chú xem, đây đa số là hiện vật ngày xưa mà mình đã đem ra trưng dụng gần chục năm rồi chứ ít, giờ là thời điểm cần bảo dưỡng nhưng tiền đâu. Trong khi đó, hiện tại các hoạt động tham quan đều miễn phí, có muốn thu phí cũng không được, sẽ bị phạt ngay” -ông Liên bày tỏ. Câu chuyện giữa chúng tôi và ông Liên luôn bị ngắt quãng bởi cảm xúc lúc nghẹn ngào, lúc bức xúc của ông. Tóc của ông ngày càng bạc hơn. Và trong đôi mắt nhìn xa xăm của ông, tôi nhận thấy có quá nhiều mệt mỏi; dường như sức ông đã kiệt vì những tắc trách không đáng có của một số cơ quan... Hồng Ngọc – Đinh Văn Phúc